NI LINDA ARNAEZ-LEE
Gin-edit ni JOSE EDISON TONDARES
Sa sangka gamay kag madanlug nga lugar nga ginapalibutan kang kabukidan, may sangka tigre nga nagauli. Dya ginakahadlukan. Kada tukad na sa putok-putukan kang bukid kag magngurub, nagakudug ang tanan.
Sa sangka gabii nga madulum ang palibot kag ang tanan natabunan kang ambon kag tun-og, nagdulhog ang tigre sa baryo agud magpangita kang makaun. Grabe ang anang gutum hay pira run ka adlaw nga wara makakaun. May nakita tana nga balay nga nagabanaag sa kasanag kang sulo sa sulud. Nagparapit ang tigre kag nagtiid sa bintana.
Hinali lang nga may naghibi nga bata. “Waaaaaaaaaaaa! Waaaaaaaaa!”
Nagpanghulung-hulung ang tigre kag hinay-hinay nga nagkamang para magsulud sa balay. May nabatian tana nga limug kang sangka babayi. “Hipus! May ayam umang sagwa!” Wara naghipus ang bata. Wara nahadluk sa pahug kang nanay.
Gin-islan kang nanay ang anang pamahug. “Hipus! May baboy-talunon sa sagwa! Bul-un na ikaw kar-on kag kan-un!” Wara gihapon naghipus ang bata. Gindugangan na pa tiyabaw.
Natingala ang tigre nga wara ti hadluk ang bata. Pensar ka tigre, “Ano ayhan hitsura na kadya?” Nadugangan ang gutum ka sapat kag nagtindug kag liwan naglingling sa bintana. Sige gihapon ang hibi ka bata.
“Dya run ang tigre! Dyan lang sa dalum-bintana!” Hambal ka nanay. Nahangyus ang tigre sa anang nabatian – kinulbaan, nagparamuypuy kag nagparanglapsi nga naglup-og sa lupa.
“Paano na naman-an nga rugya ako?” Pamangkot kang tigre sa anang kaugalingun.
Nagginhawa kang madalum ang tigre dayon naglingling liwan sa bintana. Sige gihapon ang hibi kang bata. Wara gihapon ti patimaan nga nahadluk dya. Wara pa ti nasumalang ang tigre nga tinuga nga wara nahadluk kana. Tanan sa kalibutan nahadluk kana nga bisan sangka mitlang lang kang anang ngaran nagapakudug sa makabati. Nagkabalaka ang tigre.
Liwan naghambal ang nanay, “Paghipus run! Dya ay hud tinanuk nga saging!”
Lagi-lagi nag-untat ang hibi kang bata. Daw ginhurupay. Gulpi lang naglinung! Bisan ginhawa wara ti mabatian ukon mabatyagan. Natingala ang tigre kon ano nga sahi ka tinuga ang tinanuk nga saging.
Kinulbaan ang tigre. “Laban-laban mas gamhanan, mas mapurus kag mas kaharadlukan ang tinanuk nga saging kaysa kanakun!”
Gulpi lang may nagpusdak nga mabug-at sa anang likod. Gindumdum ka tigre nga wara run ti iba nga nagtupa sa anang likod kundi ang tinanuk nga saging! Nagtaririt ka dalagan palagyo ang tigre. Kalampano gid kon madakpan tana kang kaharadlukan nga tinanuk nga saging!
Ang wara maman-an kang tigre nga ang nagtupa sa anang likod amo tana ang sangka takawan nga naglumpat halin sa atup kang balay. Nasal-an ka takawan nga baka ang tigre. Bisan ang takawan daw mapatay man sa tuman nga kahadluk kang namarasmasan na nga ang anang ginasakyan bukut baka kundi tigre.
Nagdalagan kag tumpilak ang tigre agud magliw-as kag mahulog ang kaharadlukan nga tinanuk nga saging halin sa anang likod. Ay, hugut man ang kapyot kang takawan sa likod kang tigre. Hadluk tana mahulog hay nama-an na nga oras tana mahulog, gus-abun gid tana nga buhi kang tigre.
Dalagan, tumbo kag waslik ang ginhimo kang tigre para magbuhi ang tinanuk nga saging sa anang likod pananglit daw taka dya nga nagadukut sa anang likod. Bilog nga gabii ang taris kang darwa nga lunsay daw mapukros ang ginhawa sa kahadluk mapatay. Sige ang andang libot sa bilog nga kabukidan kutub naabtan sanda kang kasanagun.
Ang takawan, mayad lang hay may nakita nga nagbuyok nga sanga kang kahoy. Amo to ang anang ginkamras kag ginasaka. Nanago ang takawan sa mga sanga kang kahoy. “Hay, salamat nakaluwas gid man ako sa tigre!”
Ang tigre tana nakaginhawa man kang masulhay. “Salamat Dios ko, sa pagluwas mo kanakun! Sobra gid man gali ka makaharadluk nga tinuga ang dyang tinanuk nga saging!”
Dayon karipas kang tigre pauli sa anang ginahukmungan sa bukid.
*** Tapos***
Pagligwat kang tumanduk nga istorya kang Koreano nga “The Tiger and the Dried Persimmons” (www.pitara.com)
Filed under: DAGYAW-MANUNULAT, KINARAY-A, LINDA ARNAEZ-LEE, SUGIDANUN PAMBATA Tagged: KINARAY-A, Linda Arnaez-Lee
